Zespół osobowości borderline (BPD) jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych i niezrozumiałych zaburzeń w obszarze zdrowia psychicznego. Chociaż jednostka ta została wprowadzona w 1980 roku przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, to jednak jej historia sięga już początków XX wieku. Poniżej przybliżamy temat historii zaburzenia typu borderline oraz przedstawiamy największe kontrowersje z nim związane.

Historia i prehistoria zespołu borderline 

W 1938 roku psychoanalityk Adolf Stern opublikował swoje obserwacje na temat pacjentów, którzy nie pasowali do żadnej z istniejących diagnoz w tym czasie. Stern zauważył, że mieli oni chroniczne uczucie pustki, niestabilne poczucie własnej tożsamości, trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu stabilnych relacji oraz charakterystyczne tendencje do samookaleczania się. 

W późniejszych latach podobne obserwacje poczynili inni naukowcy, którzy zaczęli poszukiwać jednolitej diagnozy dla tych pacjentów. W 1980 roku Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne wprowadziło diagnozę „zaburzenia osobowości borderline” do swojej klasyfikacji, DSM-III. 

Jednakże nawet po wprowadzeniu oficjalnej diagnozy, kontrowersje wokół zespołu borderline nie ustają. Wiele osób kwestionuje jego istnienie jako oddzielnej diagnozy, a niektórzy twierdzą, że jest po prostu zbiorem różnych objawów, które mogą występować przy innych zaburzeniach, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, czy PTSD. 

Niektórzy krytycy diagnozy BPD sugerują, że jej wprowadzenie było częściowo motywowane potrzebą rozróżnienia między mężczyznami a kobietami, które częściej otrzymywały tę diagnozę. Inni twierdzą, że diagnoza ta jest zbyt szeroka i nieprecyzyjna, co prowadzi do nadużyć i stawiania jej przypadkowo. 

Nie ulega jednak wątpliwości, że borderline jest zaburzeniem poważnym i wymagającym odpowiedniego leczenia. Choć jego istnienie i skuteczność leczenia nadal budzą kontrowersje, to jednak coraz więcej terapeutów i badaczy uważa, że jego diagnoza jest ważnym krokiem na drodze do zrozumienia i pomocy osobom z tym zaburzeniem. 

Kontrowersje związane z borderline 

Jak wspomnieliśmy, niektórzy krytycy twierdzą, że borderline jest jedynie zbiorem różnych objawów, występujących przy innych zaburzeniach i zależnych bezpośrednio od nich. Inni eksperci uważają natomiast, że kryteria diagnostyczne dla borderline są zbyt szerokie i nieprecyzyjne, co prowadzi do nadużyć i stawiania diagnozy w sposób przypadkowy. Może to prowadzić do niewłaściwego leczenia lub do sytuacji, w której pacjenci utożsamiają się z nieprawidłowo otrzymaną diagnozą. 

Ponadto kontrowersją jest, że kobiety są diagnozowane jako dotknięte borderline nawet dwukrotnie częściej niż mężczyźni. Niektórzy psychiatrzy uważają, że wynika to z uprzedzeń płciowych w czasie diagnozowania, a nie z rzeczywistej różnicy w występowaniu zaburzenia u obu płci. 

Ponadto istotną kontrowersją jest stygmatyzacja, piętnowanie i dyskryminacja. Zaburzenie borderline jest często kojarzone z zachowaniami impulsywnymi, samookaleczaniem się i trudnościami w relacjach interpersonalnych, a nawet z próbami samobójczymi, co może prowadzić do społecznej izolacji i odrzucenia osób, które zostały w ten sposób zdiagnozowane.

fot. materiały prasowe